De waarheid
De Standaard
De standaard der letteren – 19 december 2020
Rubriek: ZEER KORT VERHAAL
A. L. Snijders
Op de provinciale weg word ik gepasseerd door een sportauto die ik niet meer kan inhalen. De wagen rijdt naar mijn schatting 120 kilometer per uur – ik houd me aan de toegestane snelheid, 80. Ik ben woedend op mezelf, mijn meegaandheid, mijn gehoorzaamheid. Tien kilometer verder staat de sportauto in de berm, de verkeerspolitie heeft ingegrepen. De chauffeur staat bij de agenten, het is een vrouw, een chauffeuse. Ik ken haar, ze was mijn lerares op het gymnasium, waar mijn moeder op de administratie werkte. Haar vak was Grieks en Latijn, ze kon je alles over Homerus en Cicero vertellen. Ze was ongetrouwd, maar een school is een mierenhoop met duizend ogen. Ze werd ooit in de late avonduren in de binnenstad gezien met een jongen uit mijn klas. Geen unieke toevalstreffer, ze werd vaker met hem gezien. Deze liefde overbrugde twintig jaar, een schandaal in dubbele zin. De geruchten konden niet genegeerd worden, de rector hield zich onbereikbaar. Niet uit gemakzucht, uit beschaving. Hij probeerde de meningen van iedereen over alles buiten de school te houden, maar in dit geval lukte dat niet.
Hij moest haar dus op zijn kamer uitnodigen, wat hij deed met tegenzin. Zij waren bevriend. Hij had haar leren kennen op een bijeenkomst van classici. Zij was toen net afgestudeerd en zocht een baan. Hij vroeg haar te solliciteren, het werd een succes. Na vier onberispelijke jaren gebeurde dit. Niemand heeft ooit vernomen wat de rector en de lerares besproken hebben. De jongen slaagde gewoon voor zijn eindexamen en de lerares bleef tot haar pensioen aan het werk. Jaren later, toen mijn moeder ophield met werken, vertelde ze me dat de rector haar verteld had dat hij nooit heeft geweten wat de aard van de verhouding van de lerares en haar leerling geweest is. Hij zei: "De fundamentalist legitimeert zijn onverdraagzaamheid met een claim op de absolute waarheid. Volgens de vijftiende-eeuwse rechtsgeleerde, filosoof en theoloog Nicolaas van Cusa bestaat de waarheid wel, maar kunnen we die niet kennen."
Ik heb dit altijd een prachtig uitgangspunt gevonden en ik wilde naar de chauffeuse van de sportauto toelopen. Zou ze mij de waarheid willen vertellen over wat er vroeger echt was gebeurd?
Maar ik deed het niet, de politie zou waarschijnlijk bezwaar maken.
A.L. Snijders (Amsterdam 1937), pseudoniem van Peter Cornelis Müller, is een Nederlands schrijver. Hij is de bedenker van een nieuw literair genre dat het zeer korte verhaal, ZKV wordt genoemd. Zijn recentste bundels zijn Het oog van de naald (2018) en Doelloos kijken (2019).
