Een beroemde aprilgrap
Het huidige klimaat is er niet meteen naar om aprilgrappen uit te halen. Trouwens, tussen al het fake news zou er best wel eens een waar bericht kunnen staan.
Maar dat belet niet om terug te kijken naar één van de beroemdste mediagrappen van de 20e eeuw. Op 1 april 1957 laste de doodernstige BBC in zijn doodernstig programma Panorama een item in over het oogsten van spaghetti die groeide aan spaghettibomen.
De man die grotendeels verantwoordelijk was voor de grap was de in Oostenrijk geboren Panorama-cameraman Charles de Jaeger. Als kind zei één van zijn leraren tegen de klas: "Jongens, jullie zijn zo stom, jullie zouden me geloven als ik jullie vertelde dat spaghetti aan bomen groeit." Van die dag af zocht Charles naar een manier omdat dat jeugdtrauma van zich af te schudden. En Charles hield wel van een grap. Hij zag zijn kans schoon toen hij voor een reportage-opdracht van de BBC naar Zwitserland moest. Hij legde zijn plan voor aan redacteur Michael Peacock en kreeg uiteindelijk toestemming, en een budget van honderd pond voor zijn "zijsprongetje".
De grap werd opgenomen in een hotel in Castiglione aan de oever van het meer van Lugano. De Jaeger kocht 20 pond ongekookte zelfgemaakte spaghetti en hing de strengen aan de takken van de laurierbomen rond het meer om het te laten lijken alsof het 'spaghettibomen' waren. Het was even zoeken: gekookte spaghetti gleed gewoon van de takken. De Jaeger moest de ongekookte verse spaghetti tussen vochtige doeken bewaren voordat hij ging filmen om hem oogstbaar te tonen en te voorkomen dat die uitdroogde.
Naar schatting zagen zowat acht miljoen kijkers het item over de spaghettibomen. Het verhaal klonk iets geloofwaardiger dan dat nu het geval zou zijn, want in 1957 was spaghetti in Groot-Brittannië nog een exotisch product. De geloofwaardigheid werd nog verhoogd door een verwijzing naar de gunstige weersomstandigheden: de spaghetti wordt geoogst einde maart, en dan is er altijd het gevaar van late nachtvorst. De spaghetti gaat daar niet van kapot, maar de kwaliteit vermindert wel, waardoor de kwekers geen goede prijzen meer kunnen bedingen op de wereldmarkt. Maar 1957 had een mild voorjaar en de spaghetti was van de allerhoogste kwaliteit.
Een aantal kijkers schreef naar de BBC met de vraag hoe zij zelf ook aan zo'n spaghettiboom konden geraken. Zij kregen als antwoord dat zij een spaghettistengel moesten planten in een blik tomatenpuree…
Dat waren nog simpele tijden.
CNN beschreef de reportage later als de grootste bedotterij waarmee een gerenommeerde nieuwsdienst ooit wegkwam.
Je kunt het bewuste reportage-item nog bekijken op YouTube
